انواع سرطان سینه / گرید بندی سرطان سینه / درمان سرطان سینه
انواع سرطان سینه / گرید بندی سرطان سینه / درمان سرطان سینه
انواع سرطان سینه بسته به اینکه سلول های سرطانی در کدام قسمت پستان آغاز می شوند، متفاوت می باشند. اغلب انواع سرطان پستان، آدنوکارسینومای پستان هستند. این نوع تومورها در بسیاری از سرطان های رایج دیگر یافت می شوند و در غدد یا مجاری که باعث ترشح مایعات می شوند، شکل می گیرند. آدرنوکارسینومای پستان در غدد تولید کننده شیر به نام لوبول یا در مجاری شیر تشکیل می شوند. پیش از این نیز در مورد سرطان سینه، علائم و نشانه های آن، روش های پیشگیری از ابتلا به سرطان پستان و … مطالبی را ارائه نموده ایم. در این مطلب، به انواع سرطان پستان خواهیم پرداخت. سرطان پستان انواع مختلفی دارد و برای تعیین روش مناسب درمان این بیماری، ابتدا پزشک بایستی ویژگی های تومور سینه را بررسی نماید، از جمله:
آیا این بیماری فراتر از پستان گسترش یافته است.
نوع بافتی که در آن بیماری شروع شده است.
سرطان پستان در دو دسته متفاوت رخ می دهد: تهاجمی و غیر تهاجمی.
سلول های سرطانی تهاجمی پستان از موانع بافت طبیعی سینه عبور کرده و از طریق جریان خون و غدد لنفاوی در بخش های دیگر بدن پخش می شوند.
سلول های سرطانی غیر تهاجمی (درجا) در یک نقطه خاص از پستان باقی می مانند، بدون اینکه در بافت های اطراف پخش شوند.
انواع دیگر سرطان پستان شامل سارکوم پستان، کارسینوم متاپلاستیک، کارسینوم آدنوکیستیک، تومور فیلودس (فیلودز) و آنژیوسارکوم می باشند. همچنین، سرطان پستان بر اساس نقطه ای از پستان (به عنوان مثال مجاری شیر، لوبول) که بیماری آغاز می شود، چگونگی رشد بیماری و دیگر فاکتورها درجه بندی می شود. تحقیقات ژنومی نیز بر اساس ژن ها و پروتئین های آنها، طبقه بندی خاصی از سرطان پستان را ارائه می دهند. به عنوان مثال، 60% از سرطان های پستان استروژن مثبت هستند. در حالی که، 20 درصد از آنها HER2 مثبت و 20 درصد دیگر، سه گانه منفی هستند.
سرطان های تهاجمی پستان
برخی از سرطان های پستان نسبت به انواع دیگر، تهاجمی تر هستند. اما برخلاف سایر سرطان ها، نوع سرطان پستان ممکن است میزان تهاجمی بودن آن را در فرد بیمار تعیین نکند. برای تعیین میزان تهاجمی بودن سرطان پستان، پزشکان تومور را معاینه می کنند، سلول های سرطانی را زیر میکروسکوپ نگاه می کنند و درجه ای از 1 تا 3 را به آن اختصاص می دهند. سرطان ها هنگامی تهاجمی تلقی می شوند که سلول هایشان به سرعت تقسیم می شوند و یا در مقایسه با سلول های دیگر غیر طبیعی هستند و یا احتمال دارد به دیگر بخش های بدن سرایت کنند.
تهاجمی ترین سرطان های پستان عبارتند از:
سرطان سینه سه گانه منفی: در این نوع سرطان پستان، آزمایش هورمون های استروژن و پروژسترون و پروتئین HER2 منفی است.
سرطان التهابی پستان: این نوع نادر سرطان، به علت اینکه موجب تورم و قرمزی پستان می شود، التهابی نامگذاری شده است.
انواع متداول سرطان پستان
بر اساس چگونگی سلول های سرطانی زیر میکروسکوپ، سرطان پستان در انواع مختلفی طبقه بندی می شود. اغلب سرطان های پستان، کارسینوما هستند.
کارسینوم داکتال درجا
کارسینوم داکتال درجا (DCIS) توسط سلول های سرطانی مشخص می شود که به پوشش مجاری شیر محدود می شود و از طریق دیواره های مجرا در داخل بافت پستان پخش نشده اند. اگر جراحت کارسینوم داکتال درجا بدون درمان رها شود، سلول های سرطانی با گذشت زمان از مجرا عبور کرده و به بافت های نزدیک پخش می شوند و به یک سرطان تهاجمی پستان تبدیل می شوند. DCIS یکی از شایع ترین سرطان های غیرتهاجمی پستان است که بر اساس ظاهر تومور، به چند زیر گروه تقسیم می شود. این زیر گروه ها شامل میکروپاپیلاری، پاپیلری، جامد (solid)، کریبریفورم (cribriform) و کمدو (comedo).
زنان مبتلا به سرطان مجرای درجا بیشتر در معرض خطر بازگشت سرطان پس از درمان هستند، اگر چه احتمال عود سرطان کمتر از 30 درصد است. اغلب، عود سرطان ظرف 5 تا 10 سال بعد از تشخیص اولیه اتفاق می افتد و ممکن است تهاجمی یا غیرتهاجمی باشد. DCIS خطر ابتلا به سرطان پستان جدید را در پستان دیگر به همراه دارد. عود کارسینوم مجرای درجا نیاز به درمان اضافی دارد. نوع درمان انتخاب شده ممکن است در احتمال عود بیماری تأثیر بگذارد. درمان سرطان مجرای درجا با لامپکتومی (جراحی حفظ پستان) بدون پرتودرمانی، 25 تا 35 درصد احتمال عود دارد. اضافه کردن پرتو درمانی به درمان، این خطر را تا حدود 15 درصد کاهش می دهد. در حال حاضر، میزان نجات زنان مبتلا به کارسینوم مجرای درجا نزدیک به 100 درصد می باشد.
کارسینوم داکتال تهاجمی
کارسینوم داکتال تهاجمی (IDC) در مجاری شیر شروع می شود و به بافت چربی پستان خارج از مجاری سرایت می کند. IDC حدود 80 درصد سرطان های تهاجمی پستان را در برمی گیرد. گزینه های درمانی کارسینوم داکتال عبارتند از: جراحی اولین درمان سرطان پستان داکتال تهاجمی است. هدف این روش درمانی، برداشتن سرطان از پستان با لامپکتومی یا ماستکتومی است. نوع عمل جراحی توصیه شده بستگی دارد به عواملی مانند محل تومور، اندازه سرطان و اینکه آیا بیش از یک ناحیه در پستان مبتلا شده است یا خیر. برای بیماران مبتلا به کارسینوم داکتال، درمان سیستمیک طولانی مدت با تاموکسفین، برای جلوگیری از عود توصیه می شود.
چهار نوع کارسینوم داکتال تهاجمی وجود دارند که کمتر شایع می باشند:
1. کارسینوم داکتال مدولاری: این نوع سرطان نادر بوده و تنها 3 تا 5 درصد سرطان های پستان را شامل می شود. آن را مدولار می نامند، زیرا در زیر میکروسکوپ شبیه بخشی از مغز است که مدولا نام دارد. کارسینوم مدولاری ممکن است در هر سنی اتفاق بیفتد، اما اغلب در زنانی که اواخر دهه چهل سالگی و اوایل 50 سالگی را می گذرانند، رخ می دهد. کارسینوم مدولاری در خانم هایی که جهش ژنی BRCA1 دارند، بیشتر دیده می شود. تومورهای مدولاری اغلب منفی سه گانه می باشند، به این معنی که برای گیرنده های استروژن و پروژسترون و پروتئین HER2 منفی هستند. تومورهای مدولار احتمال کمتری دارد که درگیر گره های لنفاوی شوند و نسبت به درمان پاسخگوتر می باشند.
معمولاً جراحی اولین روش درمانی برای کارسینوم داکتال مدولاری است. بسته به محل تومور ممکن است لامپکتومی یا ماستکتومی انجام شود. شیمی درمانی و پرتودرمانی نیز ممکن است مورد استفاده قرار گیرد.
2. کارسینوم داکتال موسینوس: این نوع سرطان پستان کمتر از 2 درصد سرطان های پستان را شامل می شود. ارزیابی های میکروسکوپی نشان می دهد که این سلول های سرطانی توسط مخاط احاطه شده اند. همانند سایر انواع سرطان داکتال تهاجمی، کارسینوم داکتال موسینوس در مجاری شیر پستان آغاز می شود، قبل از اینکه به بافت های اطراف مجرا گسترش یابد. گاهی اوقات کارسینوم کلوئیدی نامیده می شود، این سرطان گاهی اوقات تمایل دارد زنان را پس از یائسگی تحت تأثیر قرار دهد. سلول های موسینوس معمولاً برای گیرنده های استروژن و یا پروژسترون مثبت و برای گیرنده HER2، منفی است.
معمولاً برای درمان کارسینوم داکتال موسینوس، جراحی توصیه می شود. بسته به اندازه و محل تومور ممکن است لامپکتومی یا ماستکتومی انجام شود. درمان کمکی مانند پرتودرمانی، هورمون درمانی و شیمی درمانی نیز ممکن است نیاز باشد. تست اغلب کارسینوم های موسینوس برای گیرنده های پروتئین HER2، منفی می باشد. بنابراین، به طور معمول با ترستوزوماب درمان نمی شوند.
3. کارسینوم داکتال پاپیلاری: این سرطان نادر است و کمتر از 1 درصد سرطان های تهاجمی پستان را شامل می شود. در اغلب موارد، این نوع تومورها در زنان مسن یائسه دیده می شود. سلول های این نوع سرطان در زیر میکروسکوپ بسیار کوچک هستند و آزمایش آنها برای گیرنده های پروژسترون و استروژن، مثبت و برای گیرنده های HER2، منفی است. اغلب کارسینوم های پاپیلاری تهاجمی بوده و مانند کارسینوم داکتال تهاجمی درمان می شوند.
معمولاً جراحی اولین روش درمانی برای سرطان پستان پاپیلاری است. بسته به اندازه و موقعیت تومر، ممکن است لامپکتومی یا ماستکتومی نیز انجام شود. ممکن است بعد از عمل نیاز به درمان های کمکی مانند پرتودرمانی، شیمی درمانی و یا هورمون درمانی باشد.
4. کارسینوم داکتال توبولار: این نوع سرطان پستان، نوع نادر دیگری از IDC است که کمتر از 2 درصد سرطان پستان را شامل می شود. همانند سایر انواع سرطان های داکتال تهاجمی، سرطان پستان توبولار در مجرای شیر شروع می شود و سپس به بافت های اطراف مجرا گسترش می یابد. سلول های کارسینوم داکتال توبولار ساختار لوله شکلی را تشکیل می دهند. کارسینوم داکتال توبولار اغلب درزنان بالای 50 سال شایع است. سرطان سینه توبولار برای گیرنده های استروژن و یا پروژسترون، مثبت و برای گیرنده HER2، منفی است.
گزینه های درمانی برای کارسینوم داکتال توبولار بستگی به میزان تهاجمی بودن و مرحله سرطان دارد. درمان این بیماری اغلب شامل جراحی است که شامل لامپکتومی و ماستکتومی می شود و درمان اضافی شامل شیمی درمانی، رادیوتراپی و هورمون تراپی را ممکن است شامل شود.
کارسینوم لوبولار
کارسینوم لوبولار در لوب ها یا لوبول ها (غده هایی که شیر مادر را تشکیل می دهند) شروع می شود. لوبول ها به مجاری وصل هستند و شیر را به نوک پستان هدایت می کنند.
1. کارسینوم لوبولار درجا (LCIS): این نوع سرطان در لوبول ها شروع می شود و معمولاً از طریق دیواره لوبول ها به بافت یا بخش های دیگر بدن منتقل نمی شود. در حالی که این سلول های غیرطبیعی به ندرت به سرطان تهاجمی تبدیل می شوند، حضور آن ریسک گسترش سرطان پستان را افزایش می دهد. حدود 25 درصد از زنان مبتلا به LCIS، در دوره ای از زندگی خود به سرطان پستان مبتلا می شوند که ممکن است در هر دو پستان یا لوبول ها و یا مجاری ظاهر شود.
از آنجا که LCIS در واقع سرطان نیست، ممکن است درمان خاصی توصیه نشود. اگر به سرطان لوبولار مبتلا شده باشید، ممکن است لازم باشد در مورد غربالگری مکرر سرطان پستان با پزشکتان صحبت کنید. نظارت بیشتر می تواند در شناسایی هر گونه سرطان پستان در مراحل اولیه و زمانی که قابل درمان است، کمک کند.
روش اصلی درمان سرطان سینه جراحی است که معمولا همراه با پرتودرمانی، شیمیدرمانی، هورموندرمانی و دیگر روشها ترکیب میشود. انتخاب روش درمان به اندازه تومور، مرحله سرطان، اندازه سینه و دیگر عوامل بستگی دارد. لامپکتومی به همراه پرتودرمانی به اندازه ماستکتومی در درمان سرطان سینه در مراحل اولیه کارآمد است.
سرطان سینه دومین سرطان رایج در میان زنان است. راههای مختلفی برای درمان سرطان سینه وجود دارد مانند انواع روشهای جراحی، شیمیدرمانی، پرتودرمانی و غیره. در این مطلب ابتدا مروری بسیار کوتاه بر سرطان سینه و علائم آن خواهیم داشت و سپس انواع راههای درمان سرطان سینه را با هم مرور خواهیم کرد.
بسیار مهم است که علائم اولیه سرطان سینه را بشناسید و چکاپ زنان را به صورت مرتب انجام دهید.
انواع سرطان سینه / گرید بندی سرطان سینه / درمان سرطان سینه
معرفی کوتاهی بر سرطان سینه و علائم آن
سرطان سینه در اثر رشد غیرطبیعی سلولها در مجاری سینه ایجاد میشود. این سلولها پتانسیل زیادی برای حمله به قسمتهای دیگر بدن دارند و معمولا زمانی تشخیص داده میشوند که پخش شدهاند. این سرطان معمولا در زنان ایجاد میشود، اما این به این معنی نیست که مردان به این سرطان مبتلا نمیشوند. البته روند درمان سرطان سینه در هر دو جنس یکی است.
این سرطان دومین سرطان رایج در میان زنان بعد از سرطان پوست است. در سالهای اخیر با آگاهی بیشتر در مورد این سرطان نرخ بقای ۵ ساله رشد خوبی داشته است و میزان مرگ و میر در اثر این سرطان کاهش پیدا کرده است.
شایع ترین علائم این سرطان عبارتاند از:
وجود توده یا ضخامتی که نسبت به بافت اطراف متفاوت است.
تغییر در اندازه، شکل یا ظاهر سینه
تغییرات در پوست روی سینه، مانند فرورفتگی
معکوس شدن نوک پستان
پوسته پوسته شدن هاله دور سینه
قرمزی یا ایجاد فرورفتگیهایی روی پوست سینه مثل پوست پرتقال.
درمان سرطان سینه چگونه انجام می شود؟
اگر در حال خواندن این مطلب هستید، یعنی متاسفانه به احتمال زیاد تشخیص بیماری برای شما داده شده است یا پزشکان احتمال میدهند که به این بیماری مبتلا هستید. اگر در مسیر درمان این بیماری هستید، باید بدانید که برای درمان این سرطان مانند انواع دیگر سرطان به تیمی پزشکی متشکل از متخصص و فوق تخصص از جمله جراح انکولوژی، متخصص پرتو درمانی انکولوژی، متخصص انکولوژی، متخصص و فوق تخصص زنان در کنار رادیولوژیست و پاتولوژیست همکاری میکنند تا برنامه درمانی بیمار را فراهم کنند. همچنین برای بازسازی ظاهر سینه میتوانید از جراح پلاستیک کمک بگیرید.
مسیر درمان بیمار عموما شامل ترکیبی از روشهای مختلف درمان است که بر اساس فاکتورهای زیر مشخص میشود:
نوع فرعی تومور شامل وضعیت گیرندههای هورمونی تومور (ER، PR)، وضعیت HER2، وضعیت متاستاز گرههای لنفاوی
مرحله سرطان
مارکرهای ژنومی
سن بیمار، وضعیت سلامتی، وضعیت یائسگی و ترجیحات بیمار
وجود یا نبود جهشهای شناختهشده در ژنهای موروثی سرطان سینه مثل BRCA1 و BRCA2.
روشهای درمانی اصلی برای درمان سرطان سینه عبارتاند از:
جراحی
پرتودرمانی
شیمی درمانی
هورمون درمانی
درمان هدفمند
ایمونوتراپی.
شما ممکن است به یکی یا ترکیبی از این درمانها نیاز داشته باشد. نوع یا ترکیب این درمانها به نوع تشخیص سرطان و مرحله پیشرفت آن بستگی دارد.
جراحی برای درمان سرطان سینه
در روش جراحی قسمتی از سینه شامل بافت سرطانی و کمی از بافت سالم اطراف آن برداشته میشود. روش جراحی همچنین برای بررسی غدد لنفی اطراف تومور یعنی زیر بغل هم استفاده میشود.
به گفتهی NHS دو نوع اصلی جراحی سرطان سینه وجود دارد:
جراحی با حفظ پستان، که در آن توده سرطانی (تومور) برداشته میشود.
ماستکتومی، که در آن کل پستان برداشته می شود.
در بسیاری از موارد، بعد از ماستکتومی، جراحی ترمیمی انجام میشود تا فرم سینه بازسازی شود.
۱. جراحی با حفظ پستان
جراحی حفظ پستان، جراحی برای برداشتن سرطان و همچنین برخی از بافت های طبیعی اطراف آن انجام میشود. به این جراحی را لامپکتومی، کوادرانکتومی، ماستکتومی جزئی یا ماستکتومی سگمنتال هم میگویند.
جراحی حفظ سینه از لامپکتومی یا برداشتن موضعی گسترده، که در آن تومور و کمی بافت اطراف سینه برداشته میشود، تا ماستکتومی جزئی یا کوادرانکتومی، که در آن تا یک چهارم سینه برداشته میشود، متغیر است. اگر جراحی حفظ پستان انجام دهید، مقدار بافت سینه که برداشته می شود به موارد زیر بستگی دارد: نوع سرطان
اندازه تومور
محل قرارگیری تومور در سینه
مقدار بافت اطراف که باید برداشته شود
اندازه سینه
جراح همیشه مقداری از بافت سالم سینه در اطراف تومور را هم برمیدارد، و برای وجود سرطان آزمایش میکند. اگر سرطان در بافت سالم وجود نداشته باشد، احتمال بازگشت سرطان کمتر است. اگر سلولهای سرطانی در بافت اطراف یافت شوند، ممکن است نیاز باشد که بافت بیشتری از سینه شما برداشته شود یا حتی پزشک انجام ماستکتومی را پیشنهاد دهد. اگر سرطان نسبت به اندازه سینه شما کوچک باشد، جراحی حفظ پستان توصیه می شود. جراح تومور و لبهای از بافت سینه را برمیدارد، در حالی که تا آنجا که ممکن است بافت سینه باقی میماند. با این عمل ممکن است اندازه و شکل سینه و موقعیت نوک پستان را تغییر کند.
پس از انجام عمل جراحی حفظ پستان، معمولاً برای از بین بردن سلولهای سرطانی باقیمانده رادیوتراپی کل سینه انجام میشود. حتی ممکن است شیمیدرمانی، درمان هدفمند یا هورمون درمانی هم توصیه شود.
۲. ماستکتومی
ماستکتومی نوعی جراحی سرطان سینه است که در آن کل سینه از جمله تمام بافت سینه (از جمله پوست و نوک سینه) و گاهی دیگر بافتهای مجاور و بافتهایی که ماهیچههای قفسه سینه را میپوشانند، برداشته میشود.
ممکن است ماستکتومی به شما پیشنهاد شود اگر:
سرطان در بیش از یک ناحیه از پستان وجود دارد
سرطان در مقایسه با اندازه سینه بزرگ است
شما قبلاً برای درمان در همان سینه پرتودرمانی انجام دادهاید و بنابراین نمی توانید دوباره آن را انجام دهید.
در بررسی بافتهای اطراف حاشیهی واضحی از سلولهای سالم وجود نداشته باشد.
در زمان تشخیص سرطان سینه مشخص میشود که جهش ژن BRCA1 یا BRCA2 را دارید. در این صورت ممکن است تصمیم بگیرید که ماستکتومی را به جای جراحی حفظ پستان انجام دهید، به خصوص اگر نتوانید پرتودرمانی انجام دهید.
انواع مختلفی از ماستکتومی وجود دارد:
ماستکتومی با حفظ پوست
گاهی میتوان بافت سینه را تخلیه کرد اما پوست را حفظ کرد.
ماستکتومی با حفظ نوک پستان
گاهی میتوان نوک پستان را حفظ کرد. ماستکتومی با حفظ نوک پستان ممکن است یک گزینه درمانی برای زنان خاصی با جهش ژن BRCA1 یا BRCA2 یا برای زنان دارای جهش ژنی با خطر متوسط، مانند CHEK2 یا ATM باشد.
ماستکتومی دوبل
در برخی از زنان ممکن است هر دو سینه برداشته میشوند. این جراحی به عنوان ماستکتومی پروفیلاکتیک مقابل هم شناخته میشود. در صورت داشتن جهش ژن BRCA1 یا BRCA2، جراح ممکن است ماستکتومی دوبل را توصیه کند، زیرا این جهش خطر ابتلا به سرطان در سینه دیگر را افزایش میدهد. برخی از زنان با خطر متوسط سرطان در سینه دیگر هم ماستکتومی دوبل را انتخاب میکنند، به ندرت، جراح عضلات دیواره قفسه سینه را هم برمیدارد. به این عمل ماستکتومی رادیکال می گویند.
۳. جراحی بازسازی سینه
نداشتن سینه یا ناهماهنگی شکل سینهها بعد از درمان برای بسیاری از خانمها ناراحتکننده است. و اینجاست که جراحی بازسازی سینه برای اصلاح شکل سینه مطرح میشود. بازسازی سینه دو نوع دارد:
بازسازی فوری را میتوان همزمان با ماستکتومی انجام داد.
بازسازی تاخیری بعد از بهبود زخمها انجام میشود.
بازسازی سینه را میتوان با گذاشتن پروتز سینه یا با استفاده از بافتی از قسمت دیگری از بدن برای ایجاد یک سینه جدید انجام داد.
انواع مختلفی از جراحی ترمیمی وجود دارد، اما گزینههای روی میز برای شما به وضعیت پزشکی و ترجیحات شخصی شما بستگی دارد. اگر به فکر انجام جراحی ترمیمی هستید، ایده خوبی است که قبل از ماستکتومی یا BCS در مورد آن با جراح سینه و جراح پلاستیک صحبت کنید. این مشورت به تیم جراحی زمان میدهد تا بهترین گزینهی درمانی را برای شما برنامهریزی کنند.
۴. جراحی برای برداشتن غدد لنفاوی
هنگامی که سرطان سینه برای اولین بار به خارج از پستان متاستاز میکند، احتمالاً به غدد لنفاوی خاصی در زیر بغل به نام غدد لنفاوی یا گاهی نزدیک استخوان سینه حمله میکند. قبل از جراحی شما باید یک سونوگرافی برای بررسی غدد لنفاوی زیر بغل نزدیک به سینه انجام دهید. اگر غدد لنفاوی غیر طبیعی به نظر برسند، برای بررسیهای بیشتر بیوپسی یا تشریح زیر بغل انجام میشود. این کار برای تعیین مرحله سرطان مهم است. غدد لنفاوی ممکن است در جریان جراحی برای برداشتن سرطان سینه یا در یک عمل جداگانه برداشته شوند. دو نوع اصلی جراحی برای برداشتن غدد لنفاوی عبارتاند از:
بیوپسی غدد لنفاوی نگهبان (SLNB)
روشی است که در آن جراح رنگی را تزریق میکند و سپس گرههای لنفاوی زیر بازو را که رنگ گرفتهاند، برمیدارد. این غدد لنفاوی جایی هستند که سرطان احتمالاً در ابتدا گسترش مییابد.
تشریح غدد لنفاوی زیر بغل (ALND)
روشی است که در آن از رنگ استفاده نمیشود و در آن جراح بسیاری از غدد لنفاوی زیر بغل (۱۰ تا ۲۰ غده) را برمی دارد. امروزه ALND کمتر از گذشته انجام میشود، اما همچنان ممکن است بهترین راه برای بررسی غدد لنفاوی در برخی شرایط باشد.
عوارض جانبی احتمالی هر دو نوع جراحی زیر بغل عبارتاند از:
سفتی بازو یا شانه
بی حسی در بازو، شانه، زیر بغل و قسمت هایی از قفسه سینه
لنف اِدم یا تورم بازو
سروما (جمع شدن مایع در نزدیکی محل جراحی).
پرتو درمانی برای درمان سرطان سینه
پرتودرمانی از پرتوهای پرقدرت انرژی مانند اشعه ایکس و پروتون برای از بین بردن سلولهای سرطانی استفاده میکند. دو روش برای پرتودرمانی وجود دارد:
تابش پرتو خارجی: پرتوها با استفاده از یک دستگاه به ناحیهی تحت درمان تابیده میشوند.
براکی تراپی یا تابش داخلی که با قرار دادن مواد رادیواکتیو در داخل بدن پرتودرمانی انجام میشود.
پرتودرمانی حین عمل: نوعی پرتودرمانی جزئی پستان است. در این روش کل دوره پرتودرمانی در یک زمان در طول جراحی سرطان به نواحی مورد درمان تابیده میشود.
نوع جدیدتر پرتودرمانی به نام پروتون درمانی هم وجود دارد که از ذرات پروتون به جای اشعه ایکس برای کشتن سلولهای سرطانی استفاده میکند. این روش هنوز در دست مطالعه است و در همه مراکز درمانی در دسترس نیست.
تابش پرتو خارجی برای کل پستان معمولاً پس از لامپکتومی انجام میشود، اما اگر خطر عود سرطان در شما کم باشد، ممکن است پزشکان از براکی تراپی سینه بعد از لامپکتومی استفاده کنند.
پزشکان همچنین ممکن است در مورد تومورهای بزرگتر یا سرطانهایی که به غدد لنفاوی گسترش یافتهاند، پس از ماستکتومی از پرتودرمانی برای دیواره قفسه سینه استفاده کنند.
پرتودرمانی برای درمان سرطان سینه بسته به نوع درمان میتواند از سه روز تا شش هفته طول بکشد. پزشک بر اساس وضعیت شما، نوع سرطان و محل تومور تعیین میکند که کدام درمان برای شما بهترین است.
عوارض پرتودرمانی
پرتودرمانی روشی بدون درد است اما میتواند عوارضی هم برای بیمار داشته باشد که عبارتاند از:
خستگی
بثورات قرمز مانند آفتاب سوختگی در محل پرتودرمانی
تورم یا سفتتر شدن بافت سینه
برخی از عوارض نادر پرتودرمانی سرطان سینه عبارتاند از:
آسیب به قلب یا ریهها
سرطانهای دوم در ناحیه تحت درمان در اثر تابش پرتو.
پرتودرمانی برای کدام بیماران مناسب است؟
هنگام درمان سرطان پستان در مراحل اولیه، پرتودرمانی اغلب بعد از جراحی انجام میشود تا سلولهای سرطانی باقیمانده از بین بروند. این کار به کاهش خطر بازگشت سرطان کمک میکند.
از پرتودرمانی نیز می توان برای درمان موارد زیر استفاده کرد:
سرطان سینهای که با جراحی قابل برداشتن نیست.
سرطان سینه متاستاتیک، که در آن سرطان به اندامهای دور مانند استخوانها، ریهها، مغز یا کبد گسترش یافته است.
پرتودرمانی یک گزینه خوب برای درمان سرطان سینه نیست اگر:
در صورت ابتلا به یک بیماری بافت همبند مانند اسکلرودرمی که بیمار را نسبت به عوارض جانبی پرتودرمانی حساس میکند.
بارداری
شیمی درمانی برای درمان سرطان سینه
همه با شیمی درمانی تا حدودی آشنا هستیم. شیمی درمانی از داروهای خاصی برای از بین بردن سلولهای سرطانی استفاده میکند. داروهای شیمی درمانی بهصورت تزریقی یا خوراکی به بیمار داده میشود. بسته به ویژگیهای سرطان ممکن است پزشک از ترکیبی از داروهای شیمیدرمانی یا از شیمیدرمانی در ترکیب با دیگر درمانها استفاده کند.
برای درمان سرطان از شیمیدرمانی به روشهای زیر استفاده میشود:
بعد از جراحی برای درمان سرطان سینه در مراحل اولیه: اگر خطر بازگشت سرطان یا متاستاز به قسمتهای دیگر بدن وجود داشته باشد، ممکن است پزشک بعد از جراحی از شیمیدرمانی برای کاهش احتمال عود سرطان استفاده کند.
قبل از جراحی برای درمان سرطان سینه در مراحل اولیه: شیمی درمانی گاهی قبل از جراحی در زنانی که تومورهای سینه بزرگی دارند هم انجام میشود. در شیمی درمانی قبل از عمل هدف کوچک کردن تومور به اندازهای است که برداشتن آن با جراحی آسانتر شود.
برای درمان سرطان سینه در مراحل پیشرفته یا سرطان متاستاتیک: شیمی درمانی در زنانی که سرطان آنها به سایر قسمتهای بدن متاستاز کردهاست هم استفاده میشود. ممکن است از شیمی درمانی برای کنترل سرطان و کاهش علائم بیمار استفاده شود.
انواع سرطان سینه / گرید بندی سرطان سینه / درمان سرطان سینه
انواع سرطان سینه | درجه بندی سرطان سینه
عوارض شیمی درمانی
عوارض جانبی شیمی درمانی به داروهای استفادهشده بستگی دارد. عوارض جانبی رایج عبارتاند از:
ریزش مو
حالت تهوع
استفراغ
خستگی
افزایش خطر ابتلا به عفونت.
عوارض جانبی نادر شیمیدرمانی سرطان سینه میتواند شامل موارد زیر باشد:
یائسگی زودرس
ناباروری، اگر قبل از یائسگی شیمیدرمانی انجام شود.
آسیب به قلب و کلیه ها
آسیب عصبی
و به ندرت سرطان سلول های خونی.
هورمون درمانی برای درمان سرطان سینه
هورمون درمانی یا بهتر بگوییم درمان مسدودکننده هورمون، برای درمان انواعی از سرطان سینه به کار میروند که به هورمونها حساس هستند. پزشکان به این سرطانها، سرطانهای گیرنده استروژن مثبت (ER مثبت) و گیرنده پروژسترون مثبت (PR مثبت) میگویند. هورمون درمانی را می توان قبل یا بعد از جراحی یا سایر درمان ها برای کاهش احتمال بازگشت سرطان استفاده کرد. اگر سرطان قبلا متاستاز کرده باشد، هورمون درمانی ممکن است آن را کوچک و کنترل کند.
درمانهای قابلاستفاده در هورمون درمانی عبارتاند از:
داروهایی که مانع از اتصال هورمونها به سلولهای سرطانی میشوند (تنظیمکنندههای انتخابی گیرنده استروژن)
داروهایی که مانع از تولید استروژن پس از یائسگی میشوند (مهارکننده های آروماتاز)
جراحی یا داروهایی که برای توقف تولید هورمون در تخمدانها استفاده میشوند.
عوارض جانبی هورمون درمانی به نوع درمان شما بستگی دارد، شما ممکن است عوارض زیر را تجربه کنید:
گرگرفتگی
تعریق شبانه
خشکی واژن.
عوارض جانبی جدیتر هورموندرمانی شامل موارد زیر است:
خطر نازک شدن استخوان
لخته شدن خون.
انواعی از سرطان سینه که به هورمونهای استروژن یا پروژسترون حساس هستند را با هورمون درمانی میتوان درمان کرد. در واقع هورمون درمانی خطر بازگشت سرطان را کمتر میکند یا تومور را کوچک میکند.
درمان هدفمند برای درمان سرطان سینه
در درمان هدفمند داروها به ناهنجاریهای خاص در سلولهای سرطانی حمله میکنند. به عنوان مثال، چندین داروی درمانی هدفمند بر پروتئینی خاص به نام HER2 تمرکز میکنند که برخی از سلولهای سرطان سینه بیش از حد تولید میکنند. این پروتئین به رشد و بقای سلولهای سرطانی سینه کمک میکند و با هدف قرار دادن این سلولها، میتوان به تومور سرطانی آسیب رساند و در عین حال سلولهای سالم را حفظ کرد.
درمانهای دارویی هدفمند دیگری هم هستند که بر سایر ناهنجاریهای سلولهای سرطان سینه تمرکز دارند. برخی داروها بعد از جراحی برای کاهش خطر بازگشت سرطان استفاده میشود. برخی دیگر در سرطانهای سینه پیشرفته برای کند کردن رشد تومور استفاده میشوند.
درمان هدفمند یک حوزه فعال در تحقیقات سرطان است. ممکن است پزشکان سلولهای سرطانی بیمار را برای درمانهای هدفمند مختلف تست کنند تا داروی مناسب را پیدا کنند.
ایمونوتراپی یا ایمنی درمانی برای درمان سرطان سینه
ایمونوتراپی از سیستم ایمنی بدن شما برای مبارزه با سرطان استفاده میکند. گاهی سلولهای سرطان موادی تولید میکنند که به لطف آنها میتوانند از سیستم ایمنی بدن فرار کنند. ایمونوتراپی در این فرآیند تداخل ایجاد میکند. اگر سرطان سینه سهگانهی منفی دارید؛ یعنی سلولهای سرطانی گیرندههایی برای استروژن، پروژسترون یا HER2 ندارند، ایمونوتراپی ممکن است یک گزینه درمانی برای شما باشد.
انواع سرطان سینه | درجه بندی سرطان سینه
درمان سرطان سینه در مراحل مختلف بیماری
یکی از مهمترین مسائل در درمان سرطان سینه مانند انواع دیگر سرطان، مرحلهی سرطان است. هر سرطان ۵ مرحله اصلی دارد؛ مرحله ۰ تا ۴. در ادامه روشهای درمان سرطان سینه در مراحل مختلف را با هم بررسی خواهیم کرد:
درمان سرطان سینه در مرحله ۰
سرطانهای مرحله ۰ محدود به داخل مجرای شیر یا غدد شیری و غیرتهاجمی هستند. دو نوع سرطان استیج صفر سینه داریم:
کارسینوم مجاری شیری درجا (DCIS) که تنها در مجاری شیری وجود دارد.
کارسینوم لوبولار در جا (LCIS) این سلولهای غیرطبیعی در تنها در غدد شیری ایجاد میشوند.
این دو کارسینوم خطر سرطان سینه را در فرد افزایش میدهند و در صورت تشخیص زودهنگام به راحتی با روشهای مختلف درمان میشوند.
گزینههای درمانی برای کارسینوم مجاری شیری درجا شامل موارد زیر است:
جراحی با حفظ پستان (BCS) که معمولا همراه با پرتودرمانی انجام میشود.
ماستکتومی: در صورتی که حدود کارسینوم خیلی پراکنده باشد. اگر نیاز به انجام ماستکتومی باشد پزشک ممکن است جراحی غدد لنفی را هم انجام دهد.
هورمون درمانی بعد از جراحی.
درمان سرطان سینه استیج ۱
در مرحله ۱ سرطان سینه هنوز نسبتاً کوچک است یا به غدد لنفاوی گسترش پیدا نکردهاست و یا فقط ناحیه کوچکی از سرطان در غدد لنفاوی نگهبان وجود دارد. درمان سرطان سینه در مرحله ۱ شامل موارد زیر است:
جراحی: جراحی درمان اصلی سرطان سینه در مرحله ۱ است. در این مرحله پزشک از لامپکتومی یا ماستکتومی استفاده میکند. همچنین غدد لنفی باید بررسی شوند؛ با بیوپسی یا با تشریح زیر بغل .
پرتودرمانی
شیمی درمانی
هورمون درمانی
درمان سرطان سینه در استیج ۲
این سرطانهای سینه بزرگتر از سرطانهای مرحله I هستند و/یا به چند غدد لنفاوی مجاور گسترش یافتهاند. پزشکان برای درمان سرطان سینه در مرحله دوم از روشهای زیر استفاده میکنند:
جراحی: جراحی حفظ پستان یا ماستکتومی روشهای اصلی درمان در این مرحله هستند. همچنین غدد لنفی باید بررسی شوند.
پرتودرمانی: پرتودرمانی بعد از حراجی برای موراد لامپکتومی و موارد ماستکتومی با غدد لنفی مشکوک انجام میشود.
شیمی درمانی
درمان هدفمند
هورمون درمانی
ایمونوتراپی
درمان سرطان سینه استیج ۳
این تومورها بزرگتر هستند یا به بافتهای مجاور یعنی پوست روی سینه یا عضله زیر سینه متاستاز کردهاند یا اینکه به بسیاری از غدد لنفاوی مجاور گسترش یافتهاند. گزینههای درمان سرطان سینه استیج ۳ به صورت زیر است:
شیمی درمانی قبل و بعد از جراحی
جراحی معمولا ماستکتومی
پرتودرمانی بعد از عمل
درمان سرطان سینه در استیج I تا III معمولاً شامل جراحی و پرتودرمانی است که میتواند با شیمیدرمانی یا سایر درمانهای دارویی قبل یا بعد از جراحی همراه باشد.
درمان سرطان سینه استیج ۴
سرطان مرحله ۴ به خارج از سینه و غدد لنفی مجاور و حتی اندامهای دور متاستاز کرده است. در این موارد درمان های اصلی شامل درمانهای سیستمیک است یعنی:
هورمون درمانی
شیمی درمانی
داروهای درمان هدفمند
ایمونوتراپی
و ترکیبی از درمان های بالا.
جراحی و/یا پرتودرمانی هم در برخی موارد میتواند کمککننده باشد.
درمان در این مرحله میتواند به کوچککردن تومور یا جلوگیری از رشد آن کمک کند. همچنین علائم بیمار را تسکین دهد و مدت زندهماندن را بیشتر کند.